Letters leren
Super belangrijk voor kinderen om te leren lezen en schrijven. Veel kinderen (her)kennen al wel wat letters, maar om goed te kunnen lezen en schrijven is dat vaak nog wat ‘dun’. Natuurlijk kun je hiervoor een methode gebruiken en dat is ook heel helpend. Maar veel kinderen in groep 3 ervaren het als een erg grote overstap van het spelen bij de kleuters naar het werken in groep 3. Daarom hebben wij de dobbelstenen letters gemaakt, om kinderen op een spelende manier de stof / letters en klanken te leren. Succes gegarandeerd!
Verschillende soorten dobbelstenen met letters
Powerspel heeft twee dobbelstenen met medeklinkers, drie dobbelstenen met klinkers en tweetekenklanken en een set dobbelstenen met letters die aansluiten op de kernen van Veilig Leren Lezen. Welke dobbelsteen met letters je neemt, maakt niet uit. Het ene hieronder genoemde idee sluit wat beter aan op de ene dobbelsteen, het andere idee weer beter bij een andere dobbelsteen. Ideeën genoeg en er is nog zoveel meer te bedenken. Na een aantal werkvormen gespeeld te hebben, kunnen kinderen zelf vaak ook prachtige spellen bij materialen bedenken!
Wat is het doel van de dobbelstenen met letters?
Het doel van de dobbelstenen met letters is om letters op een spelende en / of bewegende manier te leren. Mag je dan als leerkracht de methode niet meer gebruiken?
Zeker wel! De kracht zit hem in de afwisseling!!
Een ding is zeker, met spel en / of beweging is de betrokkenheid hoog! Het is anders (afwisseling) en dat is voor veel kinderen erg welkom.
Hoe kun je dobbelstenen letters inzetten?
De dobbelstenen met letters zijn op allerlei manieren te gebruiken. Net zoals de meeste andere producten van Powerspel. Naar mate je vaker met de materialen van Powerspel werkt, zul je merken dat je steeds meer ideeën bedenkt! Om je een kleine indruk te geven van de mogelijkheden bij deze dobbelstenen, geven we hieronder enkele suggesties:
Letterbingo
De meest voor de hand liggende oefening is het benoemen van de letter / klank die gedobbeld is. Deze oefening op zichzelf is natuurlijk niet echt heel uitdagend dus gieten we het in een bingovorm. Geef elk kind een lege bingokaart en de letters waaruit zij mogen kiezen. Laat de kinderen zelf de bingokaart vullen. Tijdens het vullen oefenen zij de verschillende letters ook! Is iedereen klaar? Dan gaan we beginnen. Om de beurt mogen de kinderen dobbelen. Staat de gedobbelde letter op de bingokaart, dan mag je deze wegstrepen of afdekken met een fiche. Per dobbel mag er maar één letter weggestreept worden. Het kind mag zelf kiezen op welke plaats. (Hiermee stimuleer je tactisch spel.) Wie heeft het eerst een rijtje of een volle kaart?
De bingokaart is te downloaden als lege kaart, zodat kinderen deze zelf kunnen vullen, of als ingevulde kaart. Bij de ingevulde kaart heb je maar één versie nodig, omdat kinderen zelf mogen kiezen waar ze een letter afdekken.
Letterbingo 2
Het volgende spel is een uitbreiding op het vorige. Laat de kinderen nu geen letters, maar woorden opschrijven. Ze krijgen weer allemaal een bingokaart en letters waaruit zij mogen kiezen. Met deze letters maken zij woorden (eventueel met behulp van het klikklak-boekje) die ze in de vakjes schrijven. Wordt er een letter gedobbeld die in je woord voorkomt, dan mag je dit woord wegstrepen. Ook nu mag er maar één woord weggestreept worden. Woorden die meerdere letters van de dobbelsteen bevatten, hebben dus ook meer kans om weggestreept te kunnen worden. Elk woord mag maar één keer op de kaart voorkomen. Een leuk spel om letters spelend te leren.
Zowel Letterbingo 1 als Letterbingo 2 zijn uiteraard met elke gewenste letterdobbelsteen te spelen.
Letters schrijven
Een leuke manier om kinderen spelend de letters te leren (met nama bij mooi weer) is door ze de gedobbelde letter opschrijven. Dit kan in het schrift, maar is het niet veel leuker om dit met stoepkrijt op het plein te doen, of in de zandbak, met een gieter, een waterpistool, met scheerschuim of met takjes en steentjes?
Letters vormen
Nu worden de letters niet geschreven, maar gemaakt door de kinderen met hun lijf. Deze oefening is niet alleen bewegend, maar vraagt ook de nodige samenwerking en past daarom ook perfect in de groepsvormende opdrachten. Deze werkvorm kun je eenvoudig een beetje moeilijker maken door er een cijferdobbelsteen aan toe te voegen. Het getal bepaalt dan door hoeveel kinderen de letter gemaakt moet worden.
Voorwerpen zoeken
Dobbel en zoek een voorwerp in de klas waar de gedobbelde letter in voor komt. Hierbij kun je ook nog spelen met de plaats van de letter. Moet het voorwerp beginnen met de gedobbelde letter, moet het er mee eindigen of moet de letter in het midden (tussenin) staan. Met de dobbelsteen begin – midden – eind kun je hiermee een extra spelelement toevoegen. Dit kun je ook doen door een getallendobbelsteen toe te voegen.
Woordkaartjes zoeken
Hang de woordkaartjes op verschillende plekken op (het liefst op een plek waar veel ruimte is). Dobbel en laat kinderen in kleine groepjes een kaartje zoeken dat past bij de gedobbelde letter.
Na schrijven van het woordkaartje
Bovenstaande oefening kun je nog verder uitbreiden door het woord met stoepkrijt na te laten schrijven en / of een tekening van het woord te laten maken.
Woorden maken bij een letter
Maak 6 grote vakken op het plein en schrijf in elk vak een letter van de dobbelsteen die je gebruikt. Verdeel de kinderen in kleine groepjes. Geef elk groepje een stuk stoepkrijt en een dobbelsteen. De kinderen bedenken een woord met de gedobbelde letter en schrijven dit woord in het juiste vak.
Letterrace
Maak groepjes en ken elk groepje een letter van de dobbelsteen toe. Geef elk groepje een stuk stoepkrijt. Er wordt gebobbeld en telkens als de toegekende letter gedobbeld wordt, schrijft degene met het stoepkrijt in de hand, deze letter op een tegel en geeft daarna het stoepkrijt aan de volgende. Wie heeft het eerst …x… tegels vol en haalt de finish? Daarna krijgt elk groepje een andere letter. Wil je het moeilijker maken? Laat de kinderen dan woorden maken met de gedobbelde letters.
Zoveel mogelijk woorden maken
Zet een zandloper of kookwekker klaar. Dobbel met de dobbelsteen en laat elk kind of groepje kinderen 1 minuut lang zo veel mogelijk woorden maken waar deze letter in zit. Dit kan ook heel goed buiten met stoepkrijt.
Letterdans
Hebben de kinderen het plein nét volgeschreven met woorden waarbij ze gebruik gemaakt hebben van een van de letterdobbelstenen? Dan is het leuk om daarna deze woorden nog eens te gebruiken voor letterdans! De kinderen dansen tussen de woorden door, tot er gedobbeld wordt. Dan zoekt iedereen een woord op met daarin de gedobbelde letter. Er is geen ‘af’ of ’te laat’, het gaat om oefenen en plezier maken, waarbij de inspanning van de kinderen van het schrijven van de woorden ook nog eens ter ‘ontspanning’ gebruikt kan worden.
Hebben de kinderen geen woorden geschreven, maar wil je de kinderen wel spelend letters laten leren? Speel dan letterdans op deze manier.
Leg dan de woordkaartjes klinkers en medeklinkers neer. Heb je een speel- of gymzaal tot je beschikking, dan kun je het gewoon neerleggen. Speel je het buiten, dan kan het gebruik van een plankje met daarop een plastic hoesje handig zijn. Zo wordt het kaartje niet vies of nat én het kan niet wegwaaien! Daarnaast is het ook nog eens een stuk milieuvriendelijker dan lamineren!
Woordenestafette
Je kunt ook spelend letters leren in een soort estafettevorm. De eerste kinderen van alle groepjes gaan klaar staan. De eerste letter wordt gedobbeld. Deze kinderen leggen een parcours af en schrijven aan het einde een woord met die letter op. Vervolgens gaan de nummers twee van de groepjes klaar staan. Terwijl de nummers één nog het parcours afleggen wordt er voor deze kinderen opnieuw gedobbeld. Nu gaan de nummers 2 rennen enzovoort. Hiermee houd je het tempo en daarmee ook de effectiviteit hoog. Nadat alle kinderen geweest zijn kunnen de woorden gecontroleerd worden.
Stapelestafette
Heb je Woordenestafette gespeeld en ben je op zoek naar variant met meer verdieping? Dan is Stapelestafette een leuk spel! Bij dit spel schrijven de kinderen niet alleen woorden op die zij zelf bedenken, maar ook de woorden die teamgenoten bedenken. Aan de hand van de vier afbeeldingen hieronder wordt het spel duidelijk. Zijn alle spelers geweest, dan schuift iedereen een plek op (speler 1 wordt speler 2, speler 2 wordt speler 3 enz.).
Woorden maken bij zes letters
Nog een manier om letters spelend (en bewegend) te leren. Leg zes dezelfde dobbelstenen neer. Laat de kinderen in 1 minuut zoveel mogelijk woorden maken met de letters die bovenop te zien zijn. Doe je dit spel buiten? Leg de dobbelstenen dan op een zichtbare plaats voor een grotere groep kinderen neer. Je kunt ze ook verspreiden over meerdere plekken, zodat de kinderen moeten rennen om de letters te kunnen zien. Het is dan wel aan te raden om de tijd wat ruimer te nemen.
Uitbreiden, variëren en differentiëren
Naast de dobbelstenen kun je ook leermatten en draaischijven met letters in onze webwinkel vinden. Hierdoor kun je nog gemakkelijker variëren, zónder veel voorbereiding. Je rolt de leermat uit of draait aan de draaischijf en je kunt naast variëren, ook differentiëren, uitbreiden, enzovoort. Bekijk het complete aanbod hieronder.
